Triyaj Nedir ve Triyaj Çeşitleri

Triyaj Nedir ve Triaj Nedir , Türkçe’de triyaj olarak da bilinen triaj, acil tıpta kriz anında hastaların etkin yönetiminde çok önemli rol oynayan temel bir süreçtir. Bu rehberde sağlık‘ta triyajın anlamını açıklayacağız, tarihsel köklerini öğreneceğiz. acil durumlarda önemini, triyaj sürecini ve protokollerini inceleyeceğiz.

Triyaj Nedir ve Triaj Nedir

Sıralamak veya seçmek anlamına gelen Fransızca “trier” kelimesinden türetilen triyaj, hastaların durumlarının ciddiyetine göre hastanede ilk adımda  sistematik olarak sınıflandırılmasını içerir ve tıp uzmanlarının kaynakları verimli bir şekilde önceliklendirmesine ve tahsis etmesine olanak tanır.

Halk dili ile triyaj yani triaj tıbbi ihtiyaçlarının aciliyetine göre hastalara öncelik vermek için kullanılan metodik bir yaklaşımdır. Hastaların hızlı bir şekilde değerlendirilmesini ve sınıflandırılmasını içerir ve en kritik koşullara sahip olanların derhal ilgilenilmesini, diğerlerinin ise ciddiyetlerine göre uygun şekilde yönetilmesini sağlar.

Triyajın birincil amacı, mevcut kaynakları verimli bir şekilde kullanarak kurtarılan hayat sayısını en üst düzeye çıkarmaktır. Sağlık hizmeti sağlayıcıları, hastaları farklı gruplara ayırarak, bakım sunumunu kolaylaştırabilir ve kaynakları en çok ihtiyaç duyulan yerlere tahsis edebilir.

Triyaj Çeşitleri

Triyaj 4 farklı şekilde ayrılmaktadır yeşil, sarı, kırmızı ve siyah olarak renklerle ayrılmaktadır. Peki bu renkler hangi anlama geliyor neye göre hastalar renklerde ayrılıyor.

Yeşil

Hastane ve acil durum ortamlarında durumu ağır olmayan tedavi için bir süre bekleyebilecek hastaların sınıflandırıldığı renktir. örneğin ufak kesikler, bulantı, baş ağrısı gibi.

Sarı

Hayati tehlikede olmayan ve çok bekletilmeden tanı-tedaviye başlanması gereken hastaların sınıflandırıldığı renktir. örneğin akut hastalıklar, derin kesikler ve durumu gittikçe kötüye giden hastalar.

Kırmızı

Hayati tehlikesi olan acil bir şekilde müdahale edilmesi gereken hastaların sınıflandırıldığı renktir. örneğin trafik kazası, kapalı bilinç, bıçaklı silahlı yaralanmalar gibi.

Siyah

Bu renkte sınıflandırılmış hastalar tıp dilinde “ex” yani ölümü gerçekleşmiş olarak sınıflandırılmaktadır. Öncelik verilmez ve müdahale edilemeyecek durumdadır. Öncelik kırmızı ve sonra sarı triyaj alanındaki hastalardadır.

Triyaj Tarihçesi

Triyaj uygulaması yüzyıllar öncesine dayanmaktadır ve kökenleri orduya dayanmaktadır. Kavram, yaralı askerlerin yaralarının ciddiyetine göre farklı gruplara ayrıldığı eski zamanlara kadar izlenebilir. Bununla birlikte, bugün bildiğimiz şekliyle triyajın resmileştirilmesi, 19. yüzyılın başlarında Napolyon Savaşları sırasında başladı. Fransız cerrah Dominique Jean Larrey, yaralı askerlerin hayatta kalma oranını önemli ölçüde artıran ilk sistematik triyaj sistemini geliştirmekle tanınır. Zaman içinde triyaj gelişti ve sivil acil tıpta yerini aldı ve burada kitlesel yaralanma olaylarının ve diğer acil durumların yönetiminde hayati bir süreç olmaya devam ediyor.